اعتماد به نفس - مشاوره روانشناسی

اعتماد به نفس ما چطور با افکار نادرست قربانی می شود

افکار سگی، ارزیابی های قضاوت گونه و سرزنش گر درباره خودمان یا دیگران هستند که حس اعتماد به نفس ما را به شدت مخدوش می کند. برای روشن تر شدن معنی افکار سگی در اعتماد به نفس مساله مثالی را خدمت شما عرض می کنم.  همه ما بارها در بسیاری از فیلم ها، شاهد این صحنه بوده ایم که چگونه سگی، پاچه کسی را می گیرد و اجازه نمی دهد که برود. فرد قربانی، نا امیدانه کمی بالا و پایین می پرد و سعی می کند تا سگ را از خودش جدا کند، اما این کار، فقط یاعث می شود که سگ هر چه سفت تر و محکم تر او را بگیرد.

افکار سگی نیز دقیقا همین کار را  با شما انجام می­دهند.  این افکار محکم به ذهنتان چنگ می زنند و ذهن را گرفتار حقارت، اتهام و سرزنش، نا امیدی، اضطراب و استرس و در یک کلام تخریب شدید اعتماد به نفس شما را در پی دارد.

پیشنهاد می‌کنیم بخوانید: مشاوره گوشه گیری

یاد بگیریم افکار خود را مدیریت کنیم

بخش اول

اگر نفس خود را درست بررسی کنیم واقعیت این است که قضاوت کردن نه تنها نباید مشکل ساز باشند بلکه باید کمک کنند تا نقص های خود را بهبود ببخشید و رشد کنیم و البته برخی قضاوت ها ارزشمندند و از ما حمایت می­کنند. ذهن ما به خاطر نحوه آموزش ما از کودکی به منطق ارسطویی نزدیکتر شده است و عادت دارد تا آنچه را که در اطرافمان تجربه می کنیم، تحت عنوان خوب یا بد یا صفر و یک دسته بندی کند. بدین معنا که آیا آنها اثر خوبی بر ما دارند یا اثر بد. این نوع دسته بندی کردن وقایع و اتفاقات، به ما کمک می کند تا  سریع تر تصمیم بگیریم ولی باید همواره در نظر داشته باشیم که یک موضوع را از ابعاد مختلف در نظر بگیریم و بعد تصمیم بگیریم.

بخش دوم

آیا به چیزی باید نزدیک شویم یا از آن اجتناب کنیم. اما این فرایند حیاتی، اغلب در بعضی مواقع به حدی زیاد و افراطی است که باعث می شود ذهنمان، سگ ها را آزاد کند و به جای رسیدن به نتیجه مبتنی بر توانایی ها و شخضیت خود در خود تحلیل گیر می کنیم حال دیگر افکارمان نه تنها کمکی به ما نمیکند بلکه مانند سگی پاچه ما را گرفته است. سگ ها یکی پس از دیگری بیرون می پرند و به سمت ما یا کسانی که درباره­اشان قضاوت کرده ایم، حمله می کنند و بدین ترتیب آسیب روانی شدیدی را  بر جای می گذارند.

خیلی فرق نمی کند که افکار قضاوت گرانه چه کسی را هدف قرار می دهند، زیرا همه آنها از یک منبع اصلی نشات می گیرندکه آن منبع اعتقاد به باید ها و نباید هایی است که به این موضوع جزم اندیشی یا استبداد باید ها  می­گوییم به طور مثال: «من باید تمام اطرافیانم را از خودم راضی نگه دارم» و یا این که «من باید در همه کار ها موفق باشم».

بسیاری از قضاوت ها ما برخاسته از ایده آل نگری ما در باره مسائل هستند که البته این موضوع خوب است ولی اولا باید در کنار واقع نگری باشد و ثانیا خودشناسی و تحلیل لازم را نیاز دارد که ما را به نتیجه برساند. نباید هر چیزی که از ایده آل مورد نظر کمتر باشد و یا از آن فاصله بگیرد، زشت و بد تلقی می شود. برخی افکار سگی از قواعد ما درباره کفایت، سخت کوشی و رفتار شایسته نشات می گیرند و هر کسی این قواعد را نقض کند و یا طبق خواست ما اقدام نکند سزاوار سرزنش ماست.

اهداف بزرگ انتخاب کنیم

شما می توانید شیوه برخورد با افکار سگی را تغییر دهید. بدین منظور، اولین کاری که بایستی انجام دهید، این است که به آنها توجه کنید. وقتی به افکارتان توجه می کنید، از تب و تاب می افتند و دیگر نمی توانند به شما آسیبی برسانند. نکته دیگری که باید در نظر داشته باشید تاثیر و وجود خداوند متعال به عنوان یک موضوع اثر گذار در زندگی ما می باشد. سعی کنیم به خداوند اعتماد کنیم و وقایع را درست تحلیل کنیم. گذاشتن اهداف دسته چندم بجای هدف اصلی انسان یعنی خداوند باعث می شود تا هر اشتباهی سبب افزایش افکار سگی و کاهش اعتماد به نفس ما گردد ولی اگر اهداف را ذیل هدف بزرگتر ببنیم نه تنها این اتفاقات ناگوار منفی نیست بلکه سبب رشد و تعالی ما شده و هر چه جلوتر می رویم ما را به خداوند متعال نزدیکتر می کند.

نویسنده: مرکز مشاوره رهیاب